Những vấn đề gây chấn động dư luận trong ngành giáo dục P.1 - Trung Quốc

Bài thi đại học điềm 0 chấn động dư luận Trung Quốc

Sau kỳ thi đại học ở Trung Quốc, dư luận rất chú ý vào kết quả các bài thi, trong đó có những bài thi tuy bị điểm 0 nhưng gây được ấn tượng mạnh với người đọc.

Hơn 9 triệu thí sinh Trung Quốc đang hồi hộp chờ đợi kết quả của cuộc thi vào đại học nổi tiếng “nhọc nhằn” hay còn gọi là gaokao ở đất nước này. Sau 12 năm đèn sách, các sĩ tử và những bậc phụ huynh rồi sẽ biết được điểm số sẽ quyết định ngôi trường đại học mà các em sẽ được vào, đồng thời là bước ngoặt quyết định cuộc đời của các em sau này.

Truyền thông Trung Quốc và cư dân mạng cũng đang phát sốt với kỳ thi này. Đề thi và đáp án được đưa lên mạng, các đề văn được thảo luận trên sóng phát thanh và truyền hình, những bài thi đạt điểm cao được tung hô trên các tờ báo trung ương và địa phương.

 Các thí sinh trong kỳ thi gaokao của Trung Quốc

Thế nhưng không phải tất cả thí sinh đều tham dự kỳ thi vô cùng quan trọng này với thái độ nghiêm túc đến vậy. Từ lâu trong các kỳ thi đại học ở Trung Quốc đã tồn tại một hiện tượng gọi là “bài luận điểm 0”. Đây là những bài luận mà thí sinh trả lời cho câu hỏi chính trong môn thi văn hóa và ngôn ngữ bắt buộc nhưng không được chấm một điểm nào.

Nhiều bài luận như vậy sau đó đã được tung lên mạng, và vì đề bài ở mỗi tỉnh là khác nhau nên có rất nhiều bài luận như vậy được đưa lên. Trong số đó có nhiều bài văn hoàn toàn là do thí sinh cố tình chơi khăm chứ không phải do ngu dốt.

Một trong những bài văn đó của một thí sinh ở tỉnh Tứ Xuyên với đề bài là “Sự công bằng kiểu Trung Quốc”. Bài văn đó bắt đầu như sau:

“Khi nhìn thấy đề bài, tôi đột nhiên muốn cười phá lên. Vâng, đúng vậy, tôi muốn bật cười. Như thể tôi có thể nhìn thấy khuôn mặt dữ tợn xám xịt của vị giám khảo khi nhìn thấy bài thi này.”

“Báo chí nước nhà cho biết, giá bất động sản Trung Quốc đã tăng vọt gấp 20 lần trong thập niên vừa qua. Khi mà tất cả những thanh niên có hoài bão không thể ngóc đầu lên được vì bị giá nhà đè bẹp, vậy công bằng ở đâu?”

Bài văn viết tiếp:

“Mức lương tháng của những người bình thường chỉ đủ để mua nửa mét vuông bất động sản mỗi tháng, trong khi bất cứ chiếc đồng hồ nào của “Đại ca Đồng hồ” (chỉ quan chức Dương Đạt Tài đeo đồng hồ hàng hiệu khi đi kiểm tra hiện trường một vụ tai nạn – PV) cũng trị giá hàng chục ngàn tệ, và “Đại ca Đồng hồ” thậm chí còn tuyên bố rằng mình sở hữu hàng chục đồng hồ như thế.

Đại ca Đồng hồ còn nói rằng ông ấy có rất nhiều căn hộ ở Bắc Kinh. Thế nên mắt tôi gần như bật ra khỏi tròng khi đọc đề bài thi này.

Thật may là sau đó xuất hiện một “Đại tẩu Nhà đất”, người mà bằng những hành động của mình đã nói với “Đại ca Đồng hồ” rằng: Ngươi chẳng là cái thá gì cả, đồ trẻ ranh!

Rốt cuộc trên báo chí tràn ngập tin tức cho biết “Đại tẩu Nhà đất” có hàng chục căn hộ ở Bắc Kinh, cộng thêm 4 cuốn sổ đăng ký nhà. Những cuốn sổ đó là thật, và bà ấy có 4 số chứng minh nhân dân khác nhau (4 nhân thân hợp lệ khác nhau).”

Bên ngoài cổng trường thi vào đại học ở Trung Quốc

Thí sinh này định nghĩa công bằng bằng cách điểm lại một loạt những vụ việc bị báo chí phanh phui gần đây:

“Xã hội công bằng là nơi mọi người đều bình đẳng, nơi luật pháp là tối thượng, nơi nhân viên quản lý đô thị không đánh đập dân thường, nơi hiệu trưởng không vào khách sạn với nữ sinh, nơi bác sỹ tập trung chữa trị cho bệnh nhân.”

Thí sinh này nêu lên thực trạng: “Tôi sinh ra trong xã hội này, hít thở bầu không khí ô nhiễm cao độ, ăn những loại thực phẩm có thể giết chết tôi bất cứ lúc nào, nhìn vị giám đốc công ty thuốc lá quốc doanh thu về bạc triệu.”

“Khi hơn mười ngàn con lợn chết bị vứt xuống sông Hoàng Phố, tôi nhận ra rằng nếu tôi không tin vào “sự công bằng” này, tôi rồi cũng sẽ có kết cục như chúng. Tôi vẫn mong chờ một cuộc đời “công bằng”, nơi các quan chức trung thực và làm việc thật sự, nơi các doanh nhân kinh doanh có lương tâm, nơi giá nhà không cao ngất ngưởng đến lố bịch, nơi con người sống trong hạnh phúc và mãn nguyện.”

Bài văn này kết thúc với một lời thách thức giám khảo:

“Hãy cho em một điểm 0, thưa giám khảo kính mến. Em không sợ đâu, sữa bột Sanlu còn không giết được em thì một điểm 0 nào có hề hấn gì. Xin đừng do dự, hãy ngoạc bút vào ô điểm, rồi giám khảo có thể đi đánh mạt chược…” 

 Học sinh Trung Quốc ăn mừng thi xong gaokao

Trong khi đó, một thí sinh ở Thượng Hải khi được yêu cầu làm bài nghị luận về “những điều quan trọng hơn trong cuộc sống” đã trả lời rằng đó là “trở thành một ca sĩ nhạc rock thực sự”, “chiến đấu với một ban nhạc rock”, “sống tự do” và “có bạn gái”. Thí sinh này viết: “Em không muốn tham dự kỳ thi gaokao. Rốt cuộc, với trình độ này em chỉ có thể vào được trường đời mà thôi”. Và hiển nhiên điểm số mà thí sinh này nhận được là con số 0 tròn trĩnh.

Trong kỳ thi đại học năm 2009, một thí sinh muốn nổi trội trong đám đông đã viết bài thi của mình bằng ký tự hình xương, một dạng văn tự cổ được sử dụng từ thời kỳ Đồ Đồng. Được biết giám khảo đã phải tìm một chuyên gia để giải mã bài văn này, sau đó họ đã phải bàn bạc rất nhiều mới quyết định cho điểm 8 trên thang điểm 60.

Điều đáng nói là phản ứng của cộng đồng mạng đối với những bài văn kiểu này khá tích cực. Nhiều người cho rằng những nỗ lực cá nhân này cần được cho điểm cao vì tính sáng tạo bởi không chỉ các học sinh thấy nhàm chán với hệ thống thi cử hiện tại ở một đất nước đang phấn đấu đổi mới hơn nữa như Trung Quốc.

Bảo Thành (Theo Economist)

Chấm điểm 10+ cho bài văn gây chấn động

- Ngay sau khi bài thi đại học điểm 0 gây chấn động dư luận Trung Quốc được đăng tải, nhiều độc giả Việt Nam đã dùng những từ “có cánh” để bày tỏ sự ngưỡng mộ và đánh giá cao bài viết này.

Từ lâu trong các kỳ thi đại học ở Trung Quốc đã tồn tại khái niệm “bài luận điểm 0”. Đây là những bài luận bàn về vấn đề mà đề bài đưa ra nhưng bằng thái độ thẳng thắn, trung thực, không né tránh của bản thân người viết, tuy nhiên những bài luận này không được chấm một điểm nào.

Ngược lại với số điểm nhận được, những bài viết kiểu này luôn được dư luận quan tâm và ủng hộ vì sự dũng cảm, bản lĩnh của người viết.

Mới đây, một bài luận điểm 0 trả lời cho đề bài “Sự công bằng kiểu Trung Quốc” đã khiến các độc giả Việt Nam phải xôn xao và nể phục.

Hầu hết các độc giả cho rằng thực tế mà tác giả đề cập trong bài luận rất giống với tình hình ở Việt Nam. “Tôi đánh giá cao bài viết của em thí sinh này. Không chỉ ở Trung Quốc hay Việt Nam mà ở đâu cũng có những hiện tượng như thế. Nhưng đáng chú ý nhất là một tháng lương không đủ 1/2 m2 đất. Việt Nam thì sao?” – bạn đọc Thu Trang bình luận.

“Ngay cả khi chưa vào đại học mà các em này đã thể hiện mình có hiểu biết, cá tính và bản lĩnh của một quân tử! Thật đáng nể!”

Độc giả Bình An nhận xét: “Tuyệt vời! Bài văn của một người có DŨNG, đã dám đánh đổi cả kỳ thi, tương lai (theo thông thường) của mình để nói lên một tiếng nói trung thực, đau đớn của một thế hệ đối với thực trạng đất nước”.

Phản đối việc cho bài luận này điểm 0, anh Vũ Văn Thắng đặt câu hỏi: “Đề bài: “Sự công bằng kiểu Trung Quốc”, một kiểu đề mở rất hay, học sinh được viết theo khả năng, trình độ và quan điểm của mình. Nhưng tại sao lại lại cho lại cho em học sinh này điểm 0, em đã trình bày theo quan điểm của mình mà, có lạc đề đâu?”

“Giám khảo cho điểm 0 nghĩ gì khi dư luận thì gây thành bão để ủng bộ bài văn đó nhỉ....? Đề văn đề cập tới tính công bằng xã hội mà cho điểm 0 thì thế nào gọi là công bằng nhỉ?” – anh Nguyễn Thành Trung cùng chung quan điểm phản đối điểm 0.

Không chỉ ủng hộ, thậm chí đông đảo độc giả nhất trí cho bài luận điểm 10. “Quá đúng với thực trạng của Trung Quốc bây giờ và cũng quá đúng với Việt Nam! Quá hay, rất dũng cảm. Tôi cho điểm 100/100,10/10,1000/1000” – bạn đọc Trương Văn Đô nhận định.

“Một người dũng cảm , có chí khí khi dám nói lên sự thật. Tôi cho 10+” – một bạn đọc khác viết. “Vì sao cho em ấy điểm 0? Xét về mọi mặt, cả khiến thức xã hội lẫn khiến thức ngôn ngữ em ấy cũng phải đạt điểm 9 (trên 10) ấy chứ!” là ý kiến của bạn đọc Mai Mai.

“Kiểu viết rất hay và đầy bản lĩnh. Không chỉ đúng cho Trung Quốc mà còn quá đúng ở Việt Nam. Thế hệ trẻ phải như vậy! Tôi cho điểm 10”.

“Bài văn quá hay. Đây mới đúng là một sỹ tử có dũng khí, dám đánh đổi cả tương lai của mình để phản ánh cái thối của xã hội. Nếu ở VN có những bài văn nay thì phải cho điểm 10 mới xứng đáng”.

Độc giả Nguyễn Thanh Đức thì nêu ý kiến “giá như ở Việt Nam ta cũng cho làm bài luận tự do trình bày quan điểm, chính kiến như thế này mà không cần chấm điểm”. “Thực trạng VN có lẽ cũng không khác biệt nhiều so với xã hội TQ như bài luận của thí sinh 0 điểm kia. Và thí sinh VN cũng có thể không ít em có cách nhìn nhận về xã hội VN như vậy. Nên mở rộng tự do tư tưởng cho các thí sinh, sẽ có lợi nhiều cho công cuộc giáo dục đào tạo và cho cơ quan làm chính sách của nhà nước” – anh Đức phân tích.

Tuy nhiên, trong khi đó vẫn có những độc giả phản đối kiểu bài viết như thế này và cho rằng không thể lấy lý do “ủng hộ tự do” ra để thể hiện sự thiếu tôn trọng người khác. Anh Nguyễn Việt Dũng viết: “Tôi không ủng hộ những bài thi kiểu này. Dù là thách giám khảo cho điểm 0, hay dùng ngôn ngữ không phải chính thống trong bài thi nó cũng thể hiện sự thiếu tôn trọng kỳ thi, thiếu tôn trong giám khảo. Nếu học sinh đó cảm thấy không thích kỳ thi đó thì có thể không tham gia chứ không nên đi thi để phá hoại kỳ thi và tìm kiếm danh tiếng của mình qua hành động đó. Những học sinh này nếu ra đời, trừ phi tự mình làm chủ nếu không sẽ không hòa nhâp với mọi người và sẽ chỉ là những người thất bại, lập dị mà thôi! Tôi ủng hộ sự tự do nhưng phải có giới hạn và tôn trọng người khác. Tôi tin rằng mọi xã hội đều như vậy!”

Nguyễn Thảo (tổng hợp)